Początki łódzkiej geodezji

  • Drukuj zawartość bieżącej strony
  • Zapisz tekst bieżącej strony do PDF
21 października 2016

Rok odzyskania przez Polskę niepodległości to dla Łodzi, tak jaki i wielu innych polskich miast, początek ciężkiej pracy. Wśród wielu działań jakie rozpoczęto w mieście, na uwagę zasługują prace związane z miejską siecią kanalizacyjno-wodociągową. Aby móc ją wybudować należało podjąć szereg działań zmierzających do przeprowadzenia szczegółowych pomiarów geodezyjnych Łodzi. Stale powiększające się miasto nie miało zorganizowanej służby geodezyjnej zaopatrzonej w odpowiednie przyrządy pomiarowe oraz mapy. W tym też celu, w Magistracie, powołano do życia 1 lipca 1918 r. Oddział Pomiarów na którego czele stanął inżynier geodeta Franciszek Walicki. Przed nowym kierownikiem postawiono trudne zadania: zorganizowanie oddziału, przeprowadzenie pomiarów miasta oraz stworzenie map, dzięki którym można było przeprowadzić prace regulacyjne. Franciszek Walicki i jego następca od 1922 r. Władysław Bobrowski spełnili pokładane w nich oczekiwania.  Stworzyli dobrze zorganizowany oddział, z którego efektów pracy korzystali łódzcy geodeci jeszcze do połowy lat 70. XX wieku. To właśnie ten krótki, ale jakże bogaty w wydarzenia, okres międzywojenny przybliża wystawa.

Biogram Franciszka Walickiego

Franciszek Walicki, syn Jana i Heleny z domu Chrzczonowicz, urodził się 17 września 1874 r. w miejscowości Biesiady koło Mińska. Szkołę realną ukończył w Wilnie, naukę kontynuował w szkole geometrów i taksatorów w Petersburgu. W 1895 r. rozpoczął studia miernicze na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej. Był wyróżniającym się studentem, powierzono mu więc wykonanie robót hydrograficznych dla Namiestnictwa oraz dwukrotnie delegowano z uczelni w charakterze członka komisji badającej roboty hydrotechniczne prowadzone na terenie Austro – Węgier, a mianowice Styrii, Chorwacji, Krainie, Tyrolu i na wybrzeżach Adriatyku. Studia ukończył 7 lipca 1899 r., z wynikiem bardzo dobrym.

W sierpniu 1899 r. powrócił do Wilna i rozpoczął pracę w Komisji Szacunkowej Magistratu miasta. Rok później powierzono mu obowiązki kierownika nowo utworzonego Wydziału Pomiarów. Poprzez objęcie tej funkcji Walicki podjął się prac pionierskich. Zaprojektował i założył lokalną sieć triangulacyjną dla Wielkiego Wilna oraz sieć niwelacyjną, które następnie sam obliczył i wyrównał. Pod jego nadzorem założono szczegółową osnowę poziomą i wysokościową, która stanowiła podstawę do wykonania pomiarów sytuacyjno-wysokościowych w celu sporządzenia mapy Wilna w skali 1:250.

Dokumentację z pomiaru, obliczenia i wyrównania sieci triangulacyjnej przesłano do zaopiniowania gronu profesorów geodetów w Moskwie. Konferencja Moskiewskiego Instytutu Mierniczego uznała te prace za najlepsze z dotychczas wykonanych na terenie Cesarstwa Rosyjskiego, ze względu na rozwiązania techniczne i uzyskane dokładności. Walicki był współautorem planu regulacji Wilna oraz wykonawcą wielu prac pomiarowych w mieście i jego okolicach. Za sporządzenie map basenów wodnych Litwy, na wystawie ichtiologicznej w Petersburgu, otrzymał złoty medal i honorowy dyplom.

W marcu 1918 r. Magistrat miasta Łodzi ogłosił konkurs na stanowisko naczelnika nowo tworzonego Oddziału Pomiarów. Zadaniem naczelnika miało być zorganizowanie pracowni i wykonanie podstawowych robót geodezyjnych w mieście. Walicki przesłał swoją ofertę,  a w maju jego kandydatura została zaakceptowana. Obowiązki naczelnika Oddziału Pomiarów w Magistracie miasta Łodzi objął 1 lipca 1918 r. Pracę rozpoczął od organizacji oddziału, zatrudnił sześciu inżynierów i techników geodetów. Następnie opracował projekty lokalnych sieci triangulacyjnej oraz niwelacyjnej i przystąpił do ich realizacji. Już w listopadzie tego samego roku zakończono pomiar podstawy (bazy) sieci triangulacyjnej. Pomiar kątów wykonano latem 1919 r., z pomocą oficerów - słuchaczy kursów mierniczych Instytutu Wojskowo-Geograficznego w Warszawie. W tym samym czasie stabilizowano repery i wykonywano niwelację precyzyjną. Zimę 1920 r. poświęcił Walicki na obliczenie i wyrównanie sieci triangulacyjnej oraz niwelacji precyzyjnej, aby wiosną 1921 r. przystąpić do stabilizacji i pomiaru ciągów poligonometrycznych (prace były wykonywane jeszcze w latach następnych). Podstawowe prace geodezyjne na terenie Łodzi zostały zakończone pod koniec 1921 r.

Pomimo sukcesów zawodowych Franciszek Walicki nie czuł się w Łodzi dobrze. Przemysłowe, dynamicznie rozwijające się miasto, w którym przyszło mu żyć i pracować, różniło się od spokojnego Wilna. Wyjechał z Łodzi 1 sierpnia 1922 r. W Wilnie podjął pracę na poprzednio zajmowanym stanowisku kierownika Wydziału Pomiarów. W grudniu 1926 r. uzyskał kwalifikacje mierniczego przysięgłego, które umożliwiały mu prowadzenie samodzielnej działalności zawodowej. Opracował wówczas wiele map nieruchomości w Wilnie i w okolicach, a także kolorową mapę Druskiennik.

Dnia 1 maja 1939 r., po 40 latach pracy zawodowej, inż. Walicki przeszedł na emeryturę. Podczas wojny utrzymywał się wraz z rodziną z uprawy warzyw i kwiatów. Po zajęciu Wilna przez wojska sowieckie w 1944 r. był szykanowany przez NKWD. W grudniu został zatrzymany wraz z żoną. W areszcie śledczym na Łukiszkach przebywał do marca 1945 r., a w kwietniu rodzina została ewakuowana do Łodzi.

Ponieważ nie chciano uznać jego praw do emerytury, Franciszek Walicki musiał podjąć pracę. Został zatrudniony w Wydziale Pomiarów Zarządu Miejskiego na podrzędnym stanowisku. Wykorzystał więc uprawnienia, jakie uzyskał po ukończeniu w latach 1920-1921 wieczorowego kursu tkactwa przy Państwowej Szkole Włókienniczej. W połowie 1946 r. przeniósł się do Centralnego Zarządu Przemysłu Włókienniczego, na stanowisko kierownika Wydziału d/s Inwestycji, Budownictwa i Odbioru Robót.

W grudniu 1946 r. uznano jego prawa emerytalne. Niewielka kwota jaką otrzymał spowodowała, że kontynuował pracę aż do połowy 1952 r. W tym czasie dokonał odbioru budowlanego ok. 1600 obiektów przemysłu lekkiego. Jako emeryt był czynny zawodowo jeszcze przez okres 10 lat. Pełnił m. in. funkcję biegłego sądowego w zakresie budownictwa, wyceny gruntów, budynków i fabryk. To właśnie w tym okresie został doceniony. Uchwałą Rady Państwa z 22 lipca 1959 r. otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.

Franciszek Walicki zmarł 14 lutego 1964 r. w Łodzi i został pochowany na Cmentarzu Starym przy ul. Ogrodowej.

 Pozostawił po sobie syna, z małżeństwa z Felicją Kunicką, Franciszka Jana (ur. 20.07.1920 r. w Łodzi – zm. 03.10.2015 r. w Gdyni), oficera marynarki, dziennikarza i publicystę, nestora polskiej muzyki rockowej, autora wielu tekstów piosenek napisanych pod pseudonimem Jacek Grań.

 

Biogram Wacława Bobrowskiego

Wacław Bobrowski, syn Jerzego i Zuzanny z d. Rudomino, urodził się 26 lutego 1889 r. w Żłobinie koło Bobrujska, w rodzinie ziemiańskiej. W latach 1901-1909 uczęszczał do szkoły realnej w Wilnie. W 1910 r. rozpoczął studia w Konstantynowskim Instytucie Mierniczym w Moskwie. Podczas wakacji dorabiał jako praktykant: w 1911 r. u inż. Głowina w Archangielsku, a w latach 1912 - 1915, jako technik mierniczy przy pomiarach szczegółów w Wydziale Pomiarów miasta Wilna, kierowanym przez inż. Franciszka Walickiego. W styczniu 1916 r. został powołany do wojsk inżynieryjnych armii carskiej. Podczas służby wojskowej, 5 czerwca 1916 r. Konferencja Instytutu Mierniczego przyznała mu tytuł inżyniera oraz dyplom ukończenia studiów. W marcu 1917 r. odkomenderowano go do Wojskowej szkoły topografów w Petersburgu. We wrześniu tego samego roku wstąpił, jako ochotnik, w stopniu podporucznika, do organizowanej na wschodzie Legii Oficerskiej I Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego. Po rozwiązaniu Korpusu w przyjechał do Łodzi, gdzie 15 sierpnia 1918 r. rozpoczął pracę w Oddziale Pomiarów Magistratu m. Łodzi na stanowisku geometry. Naczelnik Franciszek Walicki powierzył mu wówczas nadzór nad założeniem podstawy (bazy) sieci triangulacyjnej.

Wybuch wojny polsko-sowieckiej przerwał inż. Bobrowskiemu wykonywanie pomiarów w Łodzi.  Dnia 31 grudnia 1919 r. został powołany do służby w wojskach kolejowych, gdzie był kolejno oficerem mundurowym, dowódcą kompanii i adiutantem technicznym. Koniec wojny zastał go w rejonie Baranowicze - Łuniniec. Przebywał tam aż do 30 listopada 1921 r., gdyż Ministerstwo Spraw Wojskowych nie wyrażało zgody na jego wcześniejszą demobilizację pomimo licznych monitów Magistratu m. Łodzi.

Do Łodzi wrócił 1 stycznia 1922 r. W lutym rozpoczął ponownie pracę w Magistracie, jako inżynier geodeta. Po odejściu Franciszka Walickiego w połowie 1922 r., sprawował funkcję pełniącego obowiązki kierownika Oddziału. Ostatecznie został jego szefem 1 maja 1923 r. Kontynuował szczegółowe pomiary miasta, w oparciu o które powstały mapy w skali 1:250 i 1:500 o kroju sekcyjnym.

 Dnia 20 lutego 1924 r. Bobrowski otrzymał dyplom mierniczego przysięgłego. Rozpoczął wówczas wykonywanie, za zgodą Magistratu, prywatnych robót pomiarowych. Ich efektem było powstanie wielu opracowań wykorzystywanych do celów prawnych oraz parcelacji gruntów i majątków w Łodzi oraz jej okolicach.

W latach 1932-1935 Bobrowski, jako kierownik Oddziału, stanął przed bardzo poważnym zadaniem. Zaszła wówczas potrzeba analizy dokładności łódzkiej sieci triangulacyjnej. We wrześniu 1933 r. dokonano pod jego nadzorem powtórnego pomiaru długości bazy na ul. Zagajnikowej. Sygnalizację punktów triangulacyjnych wykonano w lecie, zaś obserwacje kątowe we wrześniu i październiku 1934 r.  Zimą 1935 r. przeprowadzono w Oddziale Pomiarów ścisłe wyrównanie sieci, uzyskując zadowalającą ocenę dokładności pomiarów.

W tym samym roku zdecydowano się również na założenie mapy zasadniczej miasta w skali 1:1000, w układzie  sekcyjnym, na planszach aluminiowych. Dla obszaru Śródmieścia utrzymano jednak mapę w skali 1:250 na arkuszach kartonowych. Mapy te były używane dla potrzeb miasta aż do drugiej połowy lat 70. XX w., do czasu, kiedy zaczęły być stopniowo wypierane przez mapę zasadniczą w skali 1:500.

O tym jak dobrze Bobrowski wykonywał swoją pracę świadczyły otrzymane nagrody:  31 maja 1929 r. został odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, 30 września 1938 r. Srebrnym Krzyżem Zasługi, który wręczył mu premier Sławoj– Składkowski,  a Wojewoda Łódzki uhonorował go w tym samym roku brązowym medalem za długoletnią służbę, zaś w 1939 r. otrzymał medal srebrny.

            Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Łodzi przez Niemców, Bobrowski administrował posiadanym zasobem geodezyjno - kartograficznym. Dnia 14 stycznia 1940 r. został wysiedlony z rodziną do obozu przesiedleńczego, w którym przebywali do 21 lutego tegoż roku. Od wywiezienia uratował ich przypadek. Niemcy zorientowali się, iż bez fachowej wiedzy dotychczasowego naczelnika Oddziału Pomiarów nie będą mogli wykorzystać istniejącego zasobu geodezyjnego do swoich celów. Zatrudnili więc w nim Bobrowskiego.

            Kiedy do miasta 19 stycznia 1945 r., wkroczyły oddziały armii sowieckiej Wacław Bobrowski, wraz z pozostałymi pracownikami, zabezpieczył sprzęt pomiarowy wraz z archiwum geodezyjnym. Ponownie został kierownikiem Oddziału Pomiarów i rozpoczął organizowanie łódzkiej służby geodezyjnej.

            Lata powojenne charakteryzowały się ciągłymi reorganizacjami w Zarządzie Miejskim i późniejszym Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi. W okresie 11 lat Bobrowski był zatrudniony w kilku instytucjach nie zmieniając jednocześnie pokoju i biurka. Piastował kolejno stanowiska kierownika: administracji mierniczej, działu geodezji i oddziału katastralnego, Wydziału Geodezji (od lipca 1953 r.), działu geodezji w Zarządzie Dróg, Geodezji i Zieleni (od sierpnia 1957 r.). Za swoją powojenną pracę został odznaczony w 1957 r. Złotym Krzyżem Zasługi.

W kwietniu 1958 r. inż. Wacław Bobrowski przeszedł na emeryturę.

Zmarł 6 lipca 1959 r. w wieku 70 lat. Został pochowany na Cmentarzu Starym.

Z żoną, Teresą z Sobczaków, miał dwoje dzieci: syna Jerzego (ur. 27.06.1923 r.) i córkę Barbarę (ur. 13.01.1927 r.).

 

Wystawa została objęta honorowym patronatem przez Prezydenta Miasta Łodzi Panią Hannę Zdanowską

Dziękujemy za merytoryczny wkład w stworzenie ekspozycji oraz przekazanie do zbiorów APŁ fotografii z pomiarów geodezyjnych Łodzi, a także udostępnienie pamiątek po pierwszych kierownikach Oddziału Pomiarów Panu Zdzisławowi Szambelanowi.

Prezentacja została wzbogacona o stary sprzęt geodezyjny dzięki uprzejmości  Stowarzyszenia Geodetów Polskich Oddział w Łodzi, którego członkom dziękujemy za udostępnione eksponaty.

                              

Autor: Agnieszka Janik

Galeria

  • Powiększ zdjęcie Wieża wodociągowa na Cmentarzu Żydowskim, której iglica była punktem triangulacji lokalnej.

    Wieża wodociągowa na Cmentarzu Żydowskim, której iglica była punktem triangulacji lokalnej.

  • Powiększ zdjęcie Wyładunek betonowych znaków geodezyjnych na Górnym Rynku (Plac Reymonta), 1920 r.

    Wyładunek betonowych znaków geodezyjnych na Górnym Rynku (Plac Reymonta), 1920 r.

  • Powiększ zdjęcie Wyładunek betonowych znaków geodezyjnych na Górnym Rynku (Plac Reymonta), 1920 r.

    Wyładunek betonowych znaków geodezyjnych na Górnym Rynku (Plac Reymonta), 1920 r.

  • Powiększ zdjęcie Pomiar kątów łódzkiej sieci triangulacyjnej. Oficerowie z kursów mierniczych na punkcie „Ps” usytuowanym na dachu domu przy ul. Pabianickiej, za wiaduktem kolejowym, 1919 r.

    Pomiar kątów łódzkiej sieci triangulacyjnej. Oficerowie z kursów mierniczych na punkcie „Ps” usytuowanym na dachu domu przy ul. Pabianickiej, za wiaduktem kolejowym, 1919 r.

  • Powiększ zdjęcie Obserwacje kątowe wykonywane latem 1919 r.  na punkcie krańcowym bazy  „Bs”, zabudowanym drewnianą wieżą, położonym na ul. Zagajnikowej  (Kopcińskiego), niedaleko skrzyżowania z ul. Rokicińską (aleją Piłsudskiego).

    Obserwacje kątowe wykonywane latem 1919 r. na punkcie krańcowym bazy „Bs”, zabudowanym drewnianą wieżą, położonym na ul. Zagajnikowej (Kopcińskiego), niedaleko skrzyżowania z ul. Rokicińską (aleją Piłsudskiego).

  • Powiększ zdjęcie Obserwacje kątowe wykonywane latem 1919 r.  na punkcie krańcowym bazy  „Bs”, zabudowanym drewnianą wieżą, położonym na ul. Zagajnikowej  (Kopcińskiego), niedaleko skrzyżowania z ul. Rokicińską (aleją Piłsudskiego).

    Obserwacje kątowe wykonywane latem 1919 r. na punkcie krańcowym bazy „Bs”, zabudowanym drewnianą wieżą, położonym na ul. Zagajnikowej (Kopcińskiego), niedaleko skrzyżowania z ul. Rokicińską (aleją Piłsudskiego).

  • Powiększ zdjęcie Niwelacja precyzyjna Łodzi, 1919 r. Niwelator firmy Bamberg z lunetą o długości 45 cm oraz łaty rewersyjne firm Bamberg i Gerlach, używane do pomiarów, o długości odpowiednio 3 m i 1,5 m.

    Niwelacja precyzyjna Łodzi, 1919 r. Niwelator firmy Bamberg z lunetą o długości 45 cm oraz łaty rewersyjne firm Bamberg i Gerlach, używane do pomiarów, o długości odpowiednio 3 m i 1,5 m.

  • Powiększ zdjęcie Oficerowie z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo-Geograficznego przy pomiarze długości ciągu poligonometrycznego drewnianymi łatami na ul. Jana.

    Oficerowie z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo-Geograficznego przy pomiarze długości ciągu poligonometrycznego drewnianymi łatami na ul. Jana.

  • Powiększ zdjęcie Stanowisko pomiarowe na punkcie „S”, usytuowanym na jednym z kominów szpitala miejskiego na Radogoszczu (ul. Kniaziewicza).

    Stanowisko pomiarowe na punkcie „S”, usytuowanym na jednym z kominów szpitala miejskiego na Radogoszczu (ul. Kniaziewicza).

  • Powiększ zdjęcie Franciszek Walicki podczas wizytacji pomiaru kątów, wykonywanych przez oficerów z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo – Geograficznego, na punkcie triangulacyjnym „C” - Cyganka.

    Franciszek Walicki podczas wizytacji pomiaru kątów, wykonywanych przez oficerów z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo – Geograficznego, na punkcie triangulacyjnym „C” - Cyganka.

  • Powiększ zdjęcie Franciszek Walicki podczas wizytacji pomiaru kątów, wykonywanych przez oficerów z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo – Geograficznego, na punkcie triangulacyjnym „C” - Cyganka.

    Franciszek Walicki podczas wizytacji pomiaru kątów, wykonywanych przez oficerów z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo – Geograficznego, na punkcie triangulacyjnym „C” - Cyganka.

  • Powiększ zdjęcie Ostatnie czynności przy pomiarze bazy na północnym punkcie krańcowym „Bn” na skrzyżowaniu ulic Zagajnikowej (Kopcińskiego) i Średniej (Pomorskiej). Obserwacje prowadzi inż. Wacław Bobrowski.

    Ostatnie czynności przy pomiarze bazy na północnym punkcie krańcowym „Bn” na skrzyżowaniu ulic Zagajnikowej (Kopcińskiego) i Średniej (Pomorskiej). Obserwacje prowadzi inż. Wacław Bobrowski.

  • Powiększ zdjęcie Wacław Bobrowski (przy teodolicie) podczas ostatnich czynności na punkcie „Bn” przy pomiarze długości podstawy (bazy) sieci triangulacyjnej, 7 listopada 1918 r.

    Wacław Bobrowski (przy teodolicie) podczas ostatnich czynności na punkcie „Bn” przy pomiarze długości podstawy (bazy) sieci triangulacyjnej, 7 listopada 1918 r.

  • Powiększ zdjęcie Pomiar długości bazy sieci triangulacyjnej w listopadzie 1918 r. Na zdjęciu są widoczne  drewniane łaty miernicze, leżące na drewnianych palach usytuowanych w dwóch poziomach.

    Pomiar długości bazy sieci triangulacyjnej w listopadzie 1918 r. Na zdjęciu są widoczne drewniane łaty miernicze, leżące na drewnianych palach usytuowanych w dwóch poziomach.

  • Powiększ zdjęcie Początek pomiaru długości IX (ostatniej) sekcji bazy sieci triangulacyjnej. Przy teodolicie inż. Wacław Bobrowski, protokołuje technik Włodzimierz Jastrzębski, na krawędzi wykopu siedzi (po prawej)  Franciszek Walicki.

    Początek pomiaru długości IX (ostatniej) sekcji bazy sieci triangulacyjnej. Przy teodolicie inż. Wacław Bobrowski, protokołuje technik Włodzimierz Jastrzębski, na krawędzi wykopu siedzi (po prawej) Franciszek Walicki.

  • Powiększ zdjęcie Pomiar długości boku ciągu poligonowego, przebiegającego w korycie rzeki Jasień, wykonywany drewnianymi łatami.

    Pomiar długości boku ciągu poligonowego, przebiegającego w korycie rzeki Jasień, wykonywany drewnianymi łatami.

  • Powiększ zdjęcie Sygnał nad punktem „R” na Retkini. Przy betonowym słupie inż. Franciszek Walicki.

    Sygnał nad punktem „R” na Retkini. Przy betonowym słupie inż. Franciszek Walicki.

  • Powiększ zdjęcie Drewniany sygnał nad punktem „G” – Górki, w pobliżu dzisiejszej ul. Józefów.

    Drewniany sygnał nad punktem „G” – Górki, w pobliżu dzisiejszej ul. Józefów.

  • Powiększ zdjęcie Drewniana wieża do pomiaru kątów sieci triangulacyjnej wybudowana nad jednym z punktów trzeciego rzędu w parku im. J. Poniatowskiego.

    Drewniana wieża do pomiaru kątów sieci triangulacyjnej wybudowana nad jednym z punktów trzeciego rzędu w parku im. J. Poniatowskiego.

  • Powiększ zdjęcie Pomiar kątów na wieży kościoła Podwyższenia  Świętego Krzyża. Centralny punkt lokalnego układu współrzędnych Łodzi.

    Pomiar kątów na wieży kościoła Podwyższenia Świętego Krzyża. Centralny punkt lokalnego układu współrzędnych Łodzi.

  • Powiększ zdjęcie Sygnał na zbiorniku Gazowni Miejskiej przy ul. Srebrzyńskiej.

    Sygnał na zbiorniku Gazowni Miejskiej przy ul. Srebrzyńskiej.

  • Powiększ zdjęcie Iglica wieży fabryki Plichala przy ul. Karolewskiej, jeden z punktów triangulacyjnych niższego rzędu.

    Iglica wieży fabryki Plichala przy ul. Karolewskiej, jeden z punktów triangulacyjnych niższego rzędu.

  • Powiększ zdjęcie Wieża Kościoła Mariawitów, ul. Franciszkańska,  punkt trzeciego rzędu.

    Wieża Kościoła Mariawitów, ul. Franciszkańska, punkt trzeciego rzędu.

  • Powiększ zdjęcie Punkt na wieży kościoła w Łagiewnikach.

    Punkt na wieży kościoła w Łagiewnikach.

  • Powiększ zdjęcie Zbiornik wodociągowy w Rzeźni Miejskiej ul. Inżynierska, punkt triangulacyjny trzeciego rzędu.

    Zbiornik wodociągowy w Rzeźni Miejskiej ul. Inżynierska, punkt triangulacyjny trzeciego rzędu.

  • Powiększ zdjęcie Iglica wieży Szkoły Handlowej przy ul. Narutowicza, punkt triangulacyjny trzeciego rzędu.

    Iglica wieży Szkoły Handlowej przy ul. Narutowicza, punkt triangulacyjny trzeciego rzędu.

  • Powiększ zdjęcie Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

    Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

  • Powiększ zdjęcie Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

    Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

  • Powiększ zdjęcie Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

    Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

  • Powiększ zdjęcie Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

    Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

  • Powiększ zdjęcie Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

    Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

  • Powiększ zdjęcie Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

    Powtórny pomiar podstawy łódzkiej sieci triangulacyjnej przeprowadzony przez geodetów Oddziału Pomiarów pod kierownictwem inż. Wacława Bobrowskiego. Skrzyżowanie ul. Kopcińskiego z Pomorską, wrzesień 1933 r.

  • Powiększ zdjęcie Wykaz dokonanych pomiarów geodezyjnych w latach 1918-1925 naniesiony na Plan miasta Łodzi.

    Wykaz dokonanych pomiarów geodezyjnych w latach 1918-1925 naniesiony na Plan miasta Łodzi.

  • Powiększ zdjęcie Karta na nazwisko Franciszek Walicki ze Spisu ludności miasta Łodzi, ok. 1918 r.

    Karta na nazwisko Franciszek Walicki ze Spisu ludności miasta Łodzi, ok. 1918 r.

  • Powiększ zdjęcie Poświadczenie pracy Franciszka Walickiego w Oddziale pomiarów miasta Wilna wydane przez prezydenta miasta Wilna z dnia 17 stycznia 1916 r.

    Poświadczenie pracy Franciszka Walickiego w Oddziale pomiarów miasta Wilna wydane przez prezydenta miasta Wilna z dnia 17 stycznia 1916 r.

  • Powiększ zdjęcie  Płace Franciszka Walickiego,1922 r.

    Płace Franciszka Walickiego,1922 r.

  • Powiększ zdjęcie Pismo Franciszka Walickiego do Magistratu miasta Łodzi z dnia 7 marca 1918 r.  w sprawie przyjęcia do pracy.

    Pismo Franciszka Walickiego do Magistratu miasta Łodzi z dnia 7 marca 1918 r. w sprawie przyjęcia do pracy.

  • Powiększ zdjęcie Pismo Franciszka Walickiego do Magistratu miasta Łodzi z dnia 7 marca 1918 r.  w sprawie przyjęcia do pracy

    Pismo Franciszka Walickiego do Magistratu miasta Łodzi z dnia 7 marca 1918 r. w sprawie przyjęcia do pracy

  • Powiększ zdjęcie Franciszek Walicki.

    Franciszek Walicki.

  • Powiększ zdjęcie Stanowisko teodolitu na będącej w budowie wieży kościoła św. Stanisława Kostki, podczas pomiaru kątów sieci triangulacyjnej w 1919 r.

    Stanowisko teodolitu na będącej w budowie wieży kościoła św. Stanisława Kostki, podczas pomiaru kątów sieci triangulacyjnej w 1919 r.

  • Powiększ zdjęcie Stanowisko teodolitu na będącej w budowie wieży kościoła św. Stanisława Kostki, podczas pomiaru kątów sieci triangulacyjnej w 1919 r.

    Stanowisko teodolitu na będącej w budowie wieży kościoła św. Stanisława Kostki, podczas pomiaru kątów sieci triangulacyjnej w 1919 r.

  • Powiększ zdjęcie Franciszek Walicki i Wacław Bobrowski w otoczeniu oficerów z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo – Geograficznego wykonujących pomiary w Łodzi latem 1919 r.

    Franciszek Walicki i Wacław Bobrowski w otoczeniu oficerów z kursów mierniczych Instytutu Wojskowo – Geograficznego wykonujących pomiary w Łodzi latem 1919 r.

  • Powiększ zdjęcie Pomiar kątów łódzkiej sieci triangulacyjnej. Oficerowie z kursów mierniczych na punkcie „Ps”, usytuowanym na dachu domu przy ul. Pabianickiej, za wiaduktem kolejowym, 1919 r.

    Pomiar kątów łódzkiej sieci triangulacyjnej. Oficerowie z kursów mierniczych na punkcie „Ps”, usytuowanym na dachu domu przy ul. Pabianickiej, za wiaduktem kolejowym, 1919 r.

  • Powiększ zdjęcie Kierownik Oddziału Pomiarów inż. Franciszek Walicki z grupą oficerów na punkcie „Z” sieci triangulacyjnej położonym na cmentarzu zakrzewskim, 1919 r.

    Kierownik Oddziału Pomiarów inż. Franciszek Walicki z grupą oficerów na punkcie „Z” sieci triangulacyjnej położonym na cmentarzu zakrzewskim, 1919 r.

  • Powiększ zdjęcie Pismo prof. Tadeusza Banachiewicza, dyrektora obserwatorium astronomicznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim, z dnia 25.10. 1920 r, w którym wyraża zgodę na podjęcie się pomiarów astronomicznych w Łodzi.

    Pismo prof. Tadeusza Banachiewicza, dyrektora obserwatorium astronomicznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim, z dnia 25.10. 1920 r, w którym wyraża zgodę na podjęcie się pomiarów astronomicznych w Łodzi.

  • Powiększ zdjęcie List z dnia 5.08.1921 r. z informacją o dniu przyjazdu do Łodzi profesora Banachiewicza i jego asystenta.

    List z dnia 5.08.1921 r. z informacją o dniu przyjazdu do Łodzi profesora Banachiewicza i jego asystenta.

  • Powiększ zdjęcie Pismo prof. Banachiewicza z dnia 3.09.1921 r. z przesłanymi wynikami obserwacji na Retkini.

    Pismo prof. Banachiewicza z dnia 3.09.1921 r. z przesłanymi wynikami obserwacji na Retkini.

  • Powiększ zdjęcie Pismo prof. Banachiewicza z dnia 3.09.1921 r. z przesłanymi wynikami obserwacji na Retkini.

    Pismo prof. Banachiewicza z dnia 3.09.1921 r. z przesłanymi wynikami obserwacji na Retkini.

  • Powiększ zdjęcie Pismo prof. Banachiewicza z dnia 3.09.1921 r. z przesłanymi wynikami obserwacji na Retkini.

    Pismo prof. Banachiewicza z dnia 3.09.1921 r. z przesłanymi wynikami obserwacji na Retkini.

  • Powiększ zdjęcie Prof. Tadeusz Banachiewicz (po prawej) wraz ze swym asystentem Józefem Witkowskim na punkcie „R” na Retkini . Instrument widoczny na fotografii to narzędzie pasażowe firmy Starke & Kammerer w Wiedniu.

    Prof. Tadeusz Banachiewicz (po prawej) wraz ze swym asystentem Józefem Witkowskim na punkcie „R” na Retkini . Instrument widoczny na fotografii to narzędzie pasażowe firmy Starke & Kammerer w Wiedniu.

  • Powiększ zdjęcie Prof. Tadeusz Banachiewicz (po prawej) wraz ze swym asystentem Józefem Witkowskim na punkcie „R” na Retkini . Instrument widoczny na fotografii to narzędzie pasażowe firmy Starke & Kammerer w Wiedniu

    Prof. Tadeusz Banachiewicz (po prawej) wraz ze swym asystentem Józefem Witkowskim na punkcie „R” na Retkini . Instrument widoczny na fotografii to narzędzie pasażowe firmy Starke & Kammerer w Wiedniu

  • Powiększ zdjęcie Teodolity i niwelatory Oddziału Pomiarów.

    Teodolity i niwelatory Oddziału Pomiarów.

  • Powiększ zdjęcie Pracownicy Oddziału Pomiarów na pamiątkowej fotografii, wykonanej latem 1928 r. na Polesiu Konstantynowskim (w parku im. J. Piłsudskiego), podczas obchodów 10-lecia miejskiej służby geodezyjnej.

    Pracownicy Oddziału Pomiarów na pamiątkowej fotografii, wykonanej latem 1928 r. na Polesiu Konstantynowskim (w parku im. J. Piłsudskiego), podczas obchodów 10-lecia miejskiej służby geodezyjnej.

  • Powiększ zdjęcie Siatka triangulacyjna miasta Łodzi i przyległego rejonu Fabryczno-Przemysłowego 1918-1919.

    Siatka triangulacyjna miasta Łodzi i przyległego rejonu Fabryczno-Przemysłowego 1918-1919.

  • Powiększ zdjęcie  Nowa pracownia (kreślarnia) Oddziału Pomiarów mieszcząca się w budynku Magistratu Miasta Łodzi przy pl. Wolności 14 (obecnie Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi), 1924 r.

    Nowa pracownia (kreślarnia) Oddziału Pomiarów mieszcząca się w budynku Magistratu Miasta Łodzi przy pl. Wolności 14 (obecnie Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi), 1924 r.

  • Powiększ zdjęcie Łódzka sieć niwelacji precyzyjnej założona w 1919 r. – opracowali Zdzisław Szambelan i Mariusz Stępniewski.

    Łódzka sieć niwelacji precyzyjnej założona w 1919 r. – opracowali Zdzisław Szambelan i Mariusz Stępniewski.

  • Powiększ zdjęcie Ankieta Personalna Wacława Bobrowskiego z dnia 27.04.1945 r.

    Ankieta Personalna Wacława Bobrowskiego z dnia 27.04.1945 r.

  • Powiększ zdjęcie Ankieta Personalna Wacława Bobrowskiego z dnia 27.04.1945 r.

    Ankieta Personalna Wacława Bobrowskiego z dnia 27.04.1945 r.

  • Powiększ zdjęcie Wacław Bobrowski.

    Wacław Bobrowski.

  • Powiększ zdjęcie Znak podstawowej sieci triangulacyjnej na punkcie „W” – Wiatrak na Stokach. Fotografia Zdzisława Szambelana.

    Znak podstawowej sieci triangulacyjnej na punkcie „W” – Wiatrak na Stokach. Fotografia Zdzisława Szambelana.

  • Powiększ zdjęcie Znak podstawowej sieci triangulacyjnej na punkcie „W” – Wiatrak na Stokach. Fotografia Zdzisława Szambelana.

    Znak podstawowej sieci triangulacyjnej na punkcie „W” – Wiatrak na Stokach. Fotografia Zdzisława Szambelana.

  • Powiększ zdjęcie Centralny reper nr 127 łódzkiej sieci niwelacyjnej, osadzony na ścianie narożnej kamienicy przy zbiegu  ulic Tuwima (Przejazd) i Sienkiewicza. Fotografia Zdzisława Szambelana.

    Centralny reper nr 127 łódzkiej sieci niwelacyjnej, osadzony na ścianie narożnej kamienicy przy zbiegu ulic Tuwima (Przejazd) i Sienkiewicza. Fotografia Zdzisława Szambelana.

  • Powiększ zdjęcie Reper nr 500 osadzony na ścianie kościoła rzymskokatolickiego pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża w Łodzi ,na skrzyżowaniu ul. Przejazd i Sienkiewicza.  Fotografia Zdzisława Szambelana.

    Reper nr 500 osadzony na ścianie kościoła rzymskokatolickiego pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża w Łodzi ,na skrzyżowaniu ul. Przejazd i Sienkiewicza. Fotografia Zdzisława Szambelana.

  • Powiększ zdjęcie Karty z Wykazu Reperów Siatki niwelacyjnej m. Łodzi (1919-1920).

    Karty z Wykazu Reperów Siatki niwelacyjnej m. Łodzi (1919-1920).

  • Powiększ zdjęcie Karty z Wykazu Reperów Siatki niwelacyjnej m. Łodzi (1919-1920).

    Karty z Wykazu Reperów Siatki niwelacyjnej m. Łodzi (1919-1920).

  • Powiększ zdjęcie Karty z Wykazu Reperów Siatki niwelacyjnej m. Łodzi (1919-1920).

    Karty z Wykazu Reperów Siatki niwelacyjnej m. Łodzi (1919-1920).

  • Powiększ zdjęcie Operat pomiarowy, blok 43. Szkic siatki poligonometrycznej miasta Łodzi, 1927-1940.

    Operat pomiarowy, blok 43. Szkic siatki poligonometrycznej miasta Łodzi, 1927-1940.

  • Powiększ zdjęcie Operat pomiarowy, blok 43, kwartał: Przybyszewskiego – Krucza - Zarzewska – Rzgowska Sekcje: 1, 4, 8. 1927-1939.

    Operat pomiarowy, blok 43, kwartał: Przybyszewskiego – Krucza - Zarzewska – Rzgowska Sekcje: 1, 4, 8. 1927-1939.

  • Powiększ zdjęcie Operat pomiarowy, blok 43, kwartał: Przybyszewskiego – Krucza - Zarzewska – Rzgowska Sekcje: 1, 4, 8. 1927-1939.

    Operat pomiarowy, blok 43, kwartał: Przybyszewskiego – Krucza - Zarzewska – Rzgowska Sekcje: 1, 4, 8. 1927-1939.

  • Powiększ zdjęcie Operat pomiarowy, blok 43, kwartał: Przybyszewskiego – Krucza - Zarzewska – Rzgowska Sekcje: 1, 4, 8. 1927-1939.

    Operat pomiarowy, blok 43, kwartał: Przybyszewskiego – Krucza - Zarzewska – Rzgowska Sekcje: 1, 4, 8. 1927-1939.

  • Powiększ zdjęcie Mapa w skali 1:250, blok nr 43, kwartał: Rzgowska – Nowo-Zarzewska – Krucza – Napiórkowskiego, zmierzył i wyrysował Jan Żenow, 1922 r.

    Mapa w skali 1:250, blok nr 43, kwartał: Rzgowska – Nowo-Zarzewska – Krucza – Napiórkowskiego, zmierzył i wyrysował Jan Żenow, 1922 r.

Rozwiń Metryka

Podmiot udostępniający informację:
Data utworzenia:2016-10-21
Data publikacji:2016-10-21
Osoba sporządzająca dokument:Agnieszka Janik
Osoba wprowadzająca dokument:Wojciech Kowaluk
Liczba odwiedzin:11603