Obwieszczenie w sprawie umieszczania na gmachach publicznych polskich napisów oraz wywieszania szyldów, napisów i reklam w języku polskim

Po 125 latach niewoli i przynależności do obcej organizacji państw zaborczych Łódź jest wolnym miastem (znalazła się poza granicami Polski w wyniku II rozbioru z 1793 r.) Jest to czas nowych zadań związanych z przejmowaniem zarządu nad wieloma instytucjami, urzędami oraz wytworzoną w toku ich działalności dokumentacją. Koniecznością jest organizacja nowej administracji lokalnej i wprowadzanie nowych porządków.

Pierwszym krokiem w stronę likwidacji śladów administracji niemieckiej w mieście jest polecenie nadburmistrza Leopolda Skulskiego z połowy listopada 1918 r., dotyczące "bezzwłocznego usunięcia napisów w języku niemieckim na rogach ulic, drogą obcięcia tablic z tekstem niemieckim do połowy". W ciągu czterech dni wszystkie napisy mają być w ten sposób pozmieniane.

Powyższe polecenie staje się przyczynkiem do wydania w dniu 28 grudnia 1918 roku przez Zastępcę Naczelnika Policji Bohdana Zbrożka obwieszczenia, w którym nakazuje, aby zniknęły obcojęzyczne napisy z ulic i gmachów publicznych. Na dostosowanie się do nowych przepisów właściciele sklepów i kamienic mają czas do 15 stycznia 1919 roku. Nie wywiązanie się z wymogów ww. obwieszczenia ma skutkować poważnymi karami - karą grzywny w wysokości do 5.000 rubli (licząc po aktualnym kursie urzędowym) lub więzieniem bądź aresztem do 6 miesięcy.

Wspomniane zarządzenia są elementem wprowadzania nowej organizacji miasta, którego dalszy rozwój w dużej mierze zależy od sprawnie i skutecznie działających organów samorządu miejskiego.

Anna Kaniewska