Archiwum Państwowe w Łodzi


Obchody setnej rocznicy śmierci gen. Jana Henryka Dąbrowskiego

Trwają obchody setnej rocznicy śmierci gen. Jana Henryka Dąbrowskiego (1755-1818). W prasie, podczas uroczystych akademii, sesji władz miejskich, nabożeństw w kościołach i zajęć lekcyjnych w szkołach, przypominana jest postać bohatera narodowego. Podkreślane są jego zasługi w walce o niepodległość Polski: uczestnictwo w powstaniu kościuszkowskim 1794 r. i udział w obronie stolicy, za który zdobył szlify generalskie; tworzenie Legionów Polskich we Włoszech, szlak bojowy u boku armii Napoleona i objęcie naczelnego dowództwa nad armią Księstwa Warszawskiego.

Imię Bohatera Polacy sławią nie tylko w mowie, ale i w pieśni. W czasie obchodów wykonywana jest "Pieśń Legionów Polskich we Włoszech", nazywana właśnie na jego cześć "Mazurkiem Dąbrowskiego". Już w odrodzonej Polsce dostąpi ona szczególnego zaszczytu, stając się oficjalnym hymnem państwowym.

Uroczystości związane z setną rocznicą śmierci gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, podobnie jak organizowane wcześniej obchody uchwalenia Konstytucji 3 maja, śmierci Henryka Sienkiewicza w 1916 r. i setnej rocznicy zgonu Tadeusza Kościuszki w 1917 r., stają się dla Polaków okazją do publicznego wyrażenia uczuć narodowych i zamanifestowania aspiracji niepodległościowych.

Prezentowany protokół z nadzwyczajnego posiedzenia Rady Miejskiej w Zgierzu z 6 czerwca 1918 r. pokazuje poprzez jakie działania, sto lat temu, lokalne władze miejskie starały się uczcić pamięć gen. Jana Henryka Dąbrowskiego.

Publikujemy również łódzkie kartki na chleb z portretem Generała, obowiązujące od 10 do 15 czerwca 1918 r. Stanowią one ciekawy przykład sposobu uczczenia bohatera narodowego w warunkach wojny.

Tomasz Walkiewicz